Aandacht voor cultureel erfgoed vanuit het loodsje

Het nazomerweer maakte het Muntgebied uitnodigender dan ooit tijdens de Open Monumentendag: de warmgele zonnestralen hulden het erfgoed toepasselijk in een nostalgische sfeer. Drie gidsen lieten zaterdag 11 september vanuit verschillende invalshoeken hun licht op het gebied schijnen: sluiswachter Errol Koenders nam bezoekers mee naar de sluis om de werking ervan te demonstreren. In het loodsje toonde hij historische beelden uit de hoogtijdagen van het Merwedekanaal. De deuren van het naastgelegen schotbalkloodsje gingen ook open – een museum van balken en instrumenten om ze te plaatsen die al die jaren klaarliggen voor een eventuele noodsituatie. Marij Nielen van Stichting Maanzaad gaf inzage in het buurtboek en vertelde over de buurtverkenning die aan dit unieke boek ten grondslag ligt. Henri van der Vegt ging aan de hand van de publicatie Muntpark in op de onderzoeksmethode van Nieuw Utrecht: via intensieve uitwisseling met tal van betrokken partijen verwierven zij inzicht in kwaliteiten en een mogelijke nieuwe bestemming van het Muntgebied. Bezoekers reageren enthousiast op de parkvisie. Iedereen ziet de schoonheid van de plek, bevestigt de behoefte aan buitenruimte in dit deel van de stad en de aandacht die het gebied vraagt.

Filed under: Cultuurhistorie, Evenement, stadspark, Open Monumentendag

Vooruitkijken bij de Muntsluis tijdens Open Monumentendag

Schutbalkloodsje van Rijkswaterstaat, Keulsekade, naast Emmaus

Als er een bijzondere plek in Utrecht is waar je de smaak van de negentiende eeuw nog kunt proeven, is dit het Muntgebied wel. Het tijdperk van de industrialisatie staat dit weekend centraal tijdens de Open Monumentendag 2010. De rijksmonumenten rond het Merwedekanaal zijn als ensemble zaterdag een must om te bezoeken. De gietijzeren draaibrug, de ophaalbruggen, het sluizencomplex, de brug- en sluiswachtershuisjes vormen een mooi geheel met omliggende industriële complexen als de Rijksmunt en Cereol in een schilderachtig decor van water en groen.

Sluismeester Errol Koenders geeft 11 september op het hele uur tussen 10-17 uur uitleg over de werking van de sluizen en bruggen op het Muntcomplex. In het loodsje naast de Muntsluis kijkt Henri van der Vegt van Urban Pilots vanaf 13 uur naar de toekomst van het Muntgebied. Hij vertelt hoe het gebiedsonderzoek dat hij in het samenwerkingsverband van Nieuw Utrecht deed naar het Muntgebied kan bijdragen aan behoud van het erfgoed door ontwikkeling. De Open Monumentendag is een uitgelezen moment om de potentie van het voormalige industriegebied te belichten. Dit evenement is per slot van rekening in 1987 ingesteld om publieke belangstelling voor monumenten en draagvlak voor monumentenzorg te vergroten. Met gemiddeld zo’n 900.000 landelijke bezoekers is de Open Monumentendag uitgegroeid tot een van de grootste culturele evenementen in Nederland.

Filed under: Cultuurhistorie, Evenement, cultureel erfgoed, Open Monumentendag

De Muntsluis komt tot leven op 4 september

Het was het feest van Het Wilde Westen. Maar ook een feest van en voor de wijk. Met de Nacht der Nostalgie vierde Het Wilde Westen tien jaar culturele activiteit van en voor de wijk op een nieuw podium: de Muntsluis bloeide op als nooit tevoren.

Een lint van feestverlichting voerde bezoekers in de zomernacht van 4 september langs een parade van tentjes waar kunstenaars met hun werk reflecteerden op hun omgeving. Zelfs het zieltogende Cereol deed weer mee als videowall met verhalen van mensen over de fabriek en het gebied. Het Wilde Westen zat enige tijd in de directeurswoning van Cereol en krijgt na de herontwikkeling haar eigen plek in het monumentale fabrieksgebouw.


Voor het eerst in jaren was de industriële kade weer centrum van levendigheid, dit keer als culturele oplaadplaats. Nieuw Utrecht ondersteunde als onderdeel van haar onderzoek naar het Muntgebied een experiment waaruit de potentie van het voormalige industrieterrein als publieke plek onmiskenbaar naar voren kwam.

Filed under: Cultuurhistorie, Evenement, Openbare ruimte, cultuur, festival, Het Wilde Westen, Nacht der Nostalgie

Nieuw Utrecht presenteert visie Muntgebied

Vanaf vandaag is de publicatie Muntpark van Nieuw Utrecht verkrijgbaar. Drie jaar onderzoek naar het Muntgebied plaatst een verborgen schat in de schijnwerpers. Er is onderzoek gedaan om het gebied in alle opzichten en vooral de kernwaarden ervan goed te leren kennen, er is een vernieuwende procesaanpak verder ontwikkeld en toegepast (open planproces, coproductie, bottom-up in combinatie met top-down, participatie, ontwerpend onderzoek), er zijn verschillende bijeenkomsten georganiseerd (met professionals en betrokkenen uit het gebied), er is gedurende het project steeds afstemming geweest met subisidie-gevers gemeente Utrecht en Rijkswaterstaat, er is in opdracht van NU een Buurtboek gemaakt, er is een inventarisatie gedaan van bestaande initiatieven in het gebied die als bouwstenen voor gebiedsontwikkeling worden gezien, er is een gebiedsblog gemaakt en bijgehouden, er is uit dit alles een leidend principe, een visie Muntpark voortgekomen, er is een publicatie gemaakt waarin het concept Muntpark en alle andere resultaten van het proces zorgvuldig in woord en beeld zijn gepresenteerd en waarin toonaangevende publicisten en experts hun visie op het gebied presenteren en er zijn vervolgstappen voorgesteld. Ook heeft het proces zoals beoogd en gehoopt allerlei autonome ontwikkelingen en activiteiten aangejaagd.

Muntpark
Vanuit bestaande kwaliteiten van het Muntgebied en ideeën over stedelijke kwaliteit (van Utrecht) zocht Nieuw Utrecht naar een nieuwe bestemming voor het voormalige industriegebied rond de Muntsluis. Water, groen en cultureel erfgoed bieden volop mogelijkheden om van het Muntgebied een uniek stadspark te maken: het Muntpark, vernoemd naar de Rijksmunt. Gezien de stedelijke dichtheid van Lombok en straks van het naastgelegen Stationsgebied is het buurtpark Oog in Al toe aan een uitbreiding tot stadspark. Het Muntpark zou het eerste stadspark in Utrecht-West zijn. De parkvisie biedt als kader houvast en vrijheid om verschillende initiatieven een eigen plek te geven en aan kracht te laten winnen als samenhangend geheel. Verder is het park een goede kapstok voor behoud van het cultureel erfgoed. Het Muntpark heeft alles in zich om een trekpleister van Utrecht te worden.

Publicatie online
Via deze link kun je de publicatie downloaden. Er is ook een papieren editie verkrijgbaar. Neem hiervoor contact op met Henri van der Vegt.

ë

Filed under: Openbare ruimte, stadspark, urban planning, Waterrecreatie, Muntgebied, Muntpark, Muntsluis, park, stadspark

Meedingen naar de Participatietrofee 2010

De buurtbewoners gaan er echt voor zitten om hun ideeën over het Muntgebied op te schrijven in het buurtboek van Marij Nielen.

Ida Thoenes van Wijkbureau West en Peter Jans van het Projectmanagementbureau hebben het buurtboek dat Marij Nielen in opdracht van Nieuw Utrecht maakte samen met het initiatief Breng de Muntsluis tot leven van Nieuw Utrecht aangemeld voor de Participatietrofee 2010. Deze prijs is vorig jaar ingesteld tijdens het gemeentelijke jaar van de participatie in Utrecht om vernieuwende vormen van participatie in de etalage te zetten. Ambtenaren kunnen projecten hiervoor indienen. Juist de combinatie van de aangemelde projectonderdelen onderstreept de twee kanten van coproductie die Nieuw Utrecht voorstaat: ontwikkeling van de publieke ruimte in het Muntgebied gaat van buitenaf en van binnenuit.

Vernieuwend verenigen
Nieuw Utrecht werkt volgens het principe van ‘vernieuwend verenigen’. Dit betekent maximale samenwerking tussen overheid en burger, maximale betrokkenheid van eigenaren, initiatiefnemers, burgers en ondernemers bij ruimtelijke planning. Drie jaar onderzoek naar het Muntgebied krijgt zo vorm via workshops, gebiedsbijeenkomsten, een gebiedswebsite, uitwisseling met een gemeentelijke stuurgroep en volop persoonlijke contacten in en buiten het Muntgebied. Het buurtboek is helemaal vanuit het gebied ontstaan: een deskundige buurtbewoner gaat met een dik boek onder de arm bij buurtgenoten langs de deuren om verhalen over het Muntgebied te verzamelen. Dit levert een uniek boek op vol ervaringskennis, inspiratie en ideeën. Het resultaat van al het onderzoek is een integrale gebiedsvisie die het voormalige industriegebied een nieuwe bestemming geeft, behoud van het erfgoed op de agenda zet en een kapstok biedt voor de verschillende initiatieven in het Muntgebied. Tegelijkertijd is er een uitgebreid netwerk van relaties opgebouwd.

In september maakt een gemengde jury van bewoners, bestuurders en ambtenaren bekend welke drie projecten gaan strijden om de Participatietrofee!

Filed under: urban planning, buurtboek, coproductie, Participatietrofee

Genomineerd voor de Water, Wonen en Ruimte Award 2010

Water, Wonen en Ruimte, een vakblad over water in het stedelijke gebied van Elba Media, heeft dit jaar voor het eerst de Water, Wonen en Ruimte Award ingesteld. Een vakjury heeft het project Breng de Muntsluis tot leven! van Nieuw Utrecht genomineerd voor deze prijs. Met dit project wijst Nieuw Utrecht op de potentie van een vergeten industriegebied als waterpark. De visie op het Muntgebied werpt een ander licht op de waarde en betekenis van het water, het omringende groen en het bijzondere ensemble van industrieel erfgoed rond het Merwedekanaal. Die aandacht is het begin van een nieuwe invulling van het Muntgebied.

In totaal zijn er 36 gerealiseerde projecten voorgedragen en 33 plannen. Deze projecten zijn zeer divers, maar hebben alle een relatie tot water. Op 8 september wordt de winnaar bekendgemaakt tijdens het Nationaal Water, Wonen en Ruimte congres. In het volgende nummer van het vakblad verschijnt de longlist met genomineerde projecten plus een uitgebreide beschrijving per finalist.

Filed under: Waterrecreatie, gebiedsvisie, Water Wonen Ruimte, waterpark

Zonnebaden op de Zuidpier

De Zuidpier van de Muntsluis is nu als rustgebied overdag met enige hindernissen toegankelijk.

Lange tijd was het een onbereikbaar vergezicht: de Zuidpier van de Muntsluis was ontoegankelijk voor publiek. Die prachtige groene kade met uitzicht over het Merwedekanaal en de Muntbrug was met een hek afgesloten. Rijkswaterstaat, gemeente en politie zoeken sinds juni naar een passende openstelling voor veilig gebruik van de Zuidpier overdag. Eind september wordt de voorzichtige openstelling geëvalueerd.

Filed under: Openbare ruimte, ligweide, Muntsluis, zonnebaden, Zuidpier

Nachtelijke nostalgie rond de Muntsluis

Met de Nacht der Nostalgie viert Het Wilde Westen op 4 september haar tienjarig bestaan als cultureel centrum van en voor de wijk West. Dat vroeg om een bijzondere locatie. Tijdens de workshop Breng de Muntsluis tot leven van Nieuw Utrecht in 2007 ontstond met Het Wilde Westen een kruisbestuiving van ideeën: een cultureel evenement zou een mooi moment zijn om het nieuwe gebruik van het Muntgebied onder de aandacht te brengen. Over twee weken is het voormalige industriegebied het podium voor een cultureel nachtfeest voor en door de wijk. De pleinen op en rond de sluizen vullen zich met een parade van performances door kunstenaars uit de wijk die zich hebben laten inspireren door de schilderachtige locatie van de Muntsluis. Ook Nieuw Utrecht kijkt 4 september achter- en vooruit in het Muntgebied.

Filed under: Evenement, Theater, Het Wilde Westen, Nacht der Nostalgie

Het staat in het grote buurtboek

Twee boeken zijn uniek in hun soort: het buurtboek van Marij Nielen en het grote boek van Sinterklaas. Het verschil is dat het buurtboek een open boek is, waarin buurtbewoners zelf optekenen wat er speelt in het Muntsluisgebied. Op 6 mei kun je horen wat erin staat.

Langs de deuren
In opdracht van Nieuw Utrecht doet Marij Nielen van Stichting Maanzaad een bijzondere vorm van buurtverkenning. “De methode is expres heel simpel,” legt ze uit. “Ik heb een boek gemaakt vol lege vellen papier en daarmee ga ik langs de deuren. In dit grote boek kan iedereen wensen, ideeën en dromen over het Muntsluisgebied opschrijven of verbeelden. Ook voor zorgen of boosheid biedt het boek een plek.

Eigen woorden
Marij maakt een rondje door de buurt. Ze is nu over de helft en krijgt veel respons. Ik woon zelf in de buurt en ik ken behoorlijk veel mensen. Nu het lente is, zijn de mensen wat makkelijker bereid de deur open te zetten. Ze zijn in een goede stemming. Ze gaan ervoor zitten, schrijven hun eigen woorden op, dat maakt hen wat zorgvuldiger.”

Presentatie in Kanaalzicht
Donderdag 6 mei presenteert Marij vanaf 19.30 uur in café Kanaalzicht het buurtboek – een uniek door de buurt gemaakt exemplaar. Alle buurtbewoners, initiatiefnemers en ondernemers zijn van harte welkom om met elkaar van gedachten te wisselen over het Muntsluisgebied. Een uitgelezen moment om het buurtboek van nog meer informatie te voorzien.

Filed under: Evenement, buurtboek, Kanaalzicht, Maanzaad

Het knettert en bruist in het NU-lab

In gesprek over ruimte voor initiatieven in het Muntsluisgebied

De bijeenkomst over het Muntsluisgebied die Nieuw Utrecht op 6 april 2010 in het Geldmuseum organiseert, is met recht een ‘NU-lab’: het knettert en bruist van de ideeën.

Particuliere initiatieven in de publieke ruimte
Een groep van veertig personen komt op de eerste echte lenteavond van het jaar bijeen in het Geldmuseum voor het NU-lab ‘Breng de Muntsluis tot leven’ van vereniging Nieuw Utrecht (NU). Een bont gezelschap van initiatiefnemers, bewoners, belangengroepen, ambtenaren van de gemeente en Rijkswaterstaat, kunstenaars en creatieven verkent gezamenlijk mogelijkheden om particuliere initiatieven een plek te geven in de publieke ruimte van het Muntsluisgebied.

Startbijeenkomst
Het NU-lab doet zijn naam eer aan: dit is een startbijeenkomst waar mensen voor het eerst als groep met elkaar in contact komen, plannen voor initiatieven uitwisselen, bevragen en vanuit praktijkkennis becommentariëren.

Mogelijke scenario’s
De avond begint met een presentatie waarin het gebied wordt geanalyseerd en toekomstperspectieven de revue passeren. NU wil op open wijze mogelijkheden van het gebied verkennen om de geest te openen voor nieuwe ideeën. Dus verschijnen er beelden van rustieke, industriële en hypermoderne bouwstijlen, van verschillende functies op en rond het water, van kleinschalige én grote volumes, van buurtniveau tot landelijk niveau. Het zijn ingrediënten waarop iedereen kan reageren, een basis om mogelijke scenario’s voor het gebied te vormen, waarin de initiatieven passen.

De presentatie maakt beroering en verschillende gedachten los. Zo veel mensen, zo veel wensen: de een wil rust en groene oevers, de volgende juicht beweging en bedrijvigheid toe. De een valt voor een houten botenhuis, de volgende raakt opgewonden van gedurfde innovatieve architectuur.

Uitwisseling
We hebben het over een mooi gebied met kansen voor de omgeving en de stad. De deelnemers van het NU-lab zijn actief betrokken bij deze plek en voelen zich ook duidelijk begaan met het Muntsluisgebied. En dat maakt verschillende emoties los, dat geeft wrijving en het schuurt. Daarom is het goed dat we bij elkaar zijn: hier kunnen we elkaar zien en op elkaar reageren. Dat heb je nodig naast een podium als een website die ook een vrijplaats vormt om ideeën te lanceren en te bespreken.

Verder
Het NU-lab is een van de vormen waarmee NU inzicht krijgt in gebruik en beleving van het gebied. Daarnaast heeft NU ook een gebiedsanalyse gemaakt, beleidsonderzoek gedaan, initiatieven in kaart gebracht en een aantal jaren gesprekken met tal van personen en partijen gevoerd. Al deze ingrediënten vinden hun weerslag in een publicatie die naar verwachting eind mei wordt gepresenteerd. Het is een soort werkdocument met een visie op het gebied waarin de initiatieven een plek krijgen. Dit kan als vertrekpunt worden gebruikt voor volgende stappen.

Filed under: Evenement, NU-lab